Samotność to doświadczenie, z którym zetknął się chyba każdy. Czasem jest ona pożądana i dobrowolna, innym razem bolesna i wymuszona, ale zawsze pozostawia ślad w ludzkiej psychice. Kino od dawna eksploruje ten motyw, pokazując samotność z różnych perspektyw. Oto zestawienie 10 wybitnych filmów, które w niebanalny sposób portretują doświadczenie osamotnienia.
Klasyki kina samotności
Taxi Driver
Kultowy film Martina Scorsese z 1976 roku z Robertem De Niro w roli głównej. Travis Bickle to weteran wojenny cierpiący na bezsenność, który dorabia jako taksówkarz nocami w Nowym Jorku. Otaczający go ponury i brudny świat powoli pcha go w objęcia obłędu.Film świetnie oddaje atmosferę alienacji i wyobcowania bohatera.
Into the Wild
Obraz Seana Penna z 2007 roku opowiadający prawdziwą historię Christophera McCandlessa. Zafascynowany ideą wolności porzuca on cywilizację i wyrusza w samotną wędrówkę po Stanach Zjednoczonych. Film znakomicie kreśli portret człowieka poszukującego siebie z dala od ludzi.
Virgin Suicides
Debiut Sofii Coppoli z 1999 roku o tajemniczych siostrach Lisbon, które popełniają grupowe samobójstwo. Film analizuje ich alienację i zagubienie wśród rówieśników. Mistrzowsko oddany nastrój poczucia wyobcowania i osamotnienia młodych dziewcząt.
Współczesne filmy o alienacji
Her
Futurystyczny obraz Spike'a Jonze z 2013 roku z Joaquinem Phoenixem w roli głównej. Bohater zakochuje się w systemie operacyjnym o imieniu Samantha, z którą prowadzi intelektualną relację. Film pokazuje samotność człowieka we współczesnym, zdominowanym przez technologię świecie.
Lost in Translation
Melancholijna opowieść Sofii Coppoli z 2003 roku o relacji dwójki samotnych ludzi spotykających się w Tokio. Bill Murray i Scarlett Johansson grają porzuconych przez życie bohaterów, którzy odnajdują ze sobą nić porozumienia.
Synecdoche, New York
Złożony egzystencjalny dramat Charliego Kaufmana z 2008 roku z Philippem Seymour Hoffmanem w roli reżysera teatralnego. Bohater wycofuje się z życia, budując nieskończoną instalację stanowiącą model całego jego uniwersum. Film jest metaforą ludzkiej samotności.
Opowieści o poszukiwaniu bliskości
Cast Away
Obraz Roberta Zemeckisa z 2000 roku z Tomem Hanksem jako rozbitkiem na bezludnej wyspie. Początkowo załamany bohater stopniowo odnajduje w sobie siły, by przetrwać w totalnej izolacji. Film świetnie analizuje ludzką potrzebę bliskości.
Punch-Drunk Love
Niezwykły romans PT Andersona z 2002 roku z Adamem Sandlerem i Emily Watson. Samotny bohater z zaburzeniami społecznymi nawiązuje relację, która pozwala mu wyjść z emocjonalnej izolacji. Film pokazuje siłę miłości w pokonaniu samotności.
Only Lovers Left Alive
Nastrojowa opowieść Jima Jarmuscha z 2013 roku o parze wampirów prowadzących wydawałoby się idealne, lecz osamotnione życie. Tilda Swinton i Tom Hiddleston grają zmęczonych życiem bohaterów, którzy odnajdują sens dalszego istnienia dzięki sobie nawzajem.
Bohaterowie wyalienowani ze społeczeństwa
American Beauty
Przełomowy dramat Sama Mendesa z 1999 roku z Kevinem Spacey w roli frustracji amerykańskiego przeciętniaka. Bohater buntuje się przeciwko schematom, co prowadzi go do coraz większego wyobcowania. Film genialnie demaskuje alienację człowieka we współczesnym świecie.
Fight Club
Kultowy obraz Davida Finchera z 1999 roku z Edwardem Nortonem i Bradem Pittem. Znudzony korporacyjnym życiem narrator tworzy podziemny klub walki, by odreagować swoje frustracje. Jeden z najlepszych portretów buntu przeciw samotności i bezsensowi istnienia.
Melancholia
Depresyjny, lecz piękny film Larsa von Triera z 2011 roku z Kirsten Dunst. Bohaterka cierpi na depresję, która pozwala jej zachować spokój w obliczu zbliżającej się zagłady ziemi. Obraz mistrzowsko przedstawia samotność człowieka w relatywistycznym wszechświecie.
Samotność wśród tłumu
Trainspotting
Kultowy obraz Danny'ego Boyle'a z 1996 roku o grupie narkomanów z Edynburga. Pomimo bycia w paczce, bohaterowie są samotni i zagubieni. Film doskonale oddaje wyobcowanie młodych ludzi we współczesnym, pozbawionym wartości świecie.
American Psycho
Kontrowersyjny thriller Mary Harron z 2000 roku z Christianem Bale'em jako psychopatycznym yuppie. Film pokazuje pustkę i alienację człowieka w świecie finansjery lat 80. Genialna satyra na samotność w tłumie.
Requiem dla snu
Mroczny obraz Darrena Aronofsky'ego z 2000 roku o czworgu bohaterów uzależnionych od narkotyków. Pomimo bycia razem pogrążeni są w rozpaczy i samotności. Film w mroczny sposób analizuje alienację człowieka we współczesnym świecie.
Filmy pokazujące siłę samotności
127 godzin
Thriller Danny'ego Boyle'a z 2010 roku oparty na prawdziwej historii wspinacza uwięzionego w kanionie. Samotność i walka o przetrwanie pozwala bohaterowi odnaleźć sens życia. Film pokazuje, że czasem samotność może okazać się zbawienna.
Ścieżka strachu
Obraz Roba Marshalla z 2002 roku o kobiecie samotnie mieszkającej na bezludnej wyspie. Wymuszona izolacja pozwala jej przewartościować swoje życie. Historia udowadnia, że odosobnienie potrafi wzmacniać.
Samotny mężczyzna
Wzruszający dramat Toma Forda z 2009 roku z Colinem Firthem grającym wdowca zmagającego się z żałobą. Samotność paradoksalnie pomaga mu uporać się ze stratą ukochanej. Film pokazuje, że samotność może oznaczać wolność.
Podsumowanie
Kino od zawsze stanowiło medium do eksplorowania najgłębszych ludzkich uczuć i doświadczeń. Motyw samotności szczególnie mocno rezonował wśród twórców filmowych, którzy w różnorodny sposób starali się oddać jej istotę. Powyższe 10 filmów to zaledwie niewielki wycinek bogatego dorobku kina samotności, jednak każdy z nich na swój sposób wniósł coś ważnego do zrozumienia tego złożonego zjawiska. Poczucie osamotnienia może przybierać wiele odcieni - od bolesnego i destruktywnego po twórcze i oczyszczające. Te wybitne dzieła filmowe pomagają nam lepiej zrozumieć samotność w całym jej spektrum.